February 12, 2009

काव्य जगणे...


काव्य जगणे...

काव्य जगणे आणि काव्य लिहिणे यात असते जमीन आणि अस्मान या मधील अंतर. जमिनीवरून, डोंगराच्या माथ्यावरून, अथवा विमानातून पहाताना वाटते दूर क्षितिजापाशी आकाश जमिनीला भेटतेय पण हा केवळ भास - दृष्टीभ्रम - असतो.

म्हणून तर ढगाला जमिनीवर उतरायचे असते; पक्ष्याना झाडावर घरटे बांधायचे असते; गरुडाला पर्वताच्या कड्यावर उतरायचे असते, आणि गांडुळाला चांदण्याशी - चांदण्यांशी हितगूज करायाचे असते.

काव्य जगणे म्हणजे जीवनाच्या काव्याचा आनंद जगणे म्हणजेच सृष्टीयोगाची उपासना - सृष्टी - प्रकृती - निसर्गाशी शरीर, मन आणि आत्म्याने सर्वस्पर्शी जीवन जगणे.

त्यासाठी जीवनाला होणारा क्षणाभराचाही उत्कट स्पर्श आमूलाग्र क्रांती आणावयास पुरेसा होतो. मग रूरू होते मरण आणि जन्माचे निरंतर चक्र - "पुनरपि जननम् पुनरपि मरणम्" - आता इथे.


हे कुणालाही - रंक असो की श्रीमंत, शिक्षित वा अशिशिक्षित - शक्य असते. अन अशा अगणित व्यक्ति या पृथ्वीतलावर नक्कीच आहेत यात शंकाच नाही. नाहीतर मानवजातीचा संपूर्ण संहार कधीच झाला असता.

इथे कोणी नाही स्वामी की सेवक; नाही कोणी पुढारी की अनुयायी; इथे संपतात पुराण अथवा आधुनिक अभिजात समाजांचे यमनियम, मग ते असोत संघटीत धर्मसंस्था की राज्यसंस्था की ज्ञान - विज्ञान - मंत्रज्ञान - यंत्रज्ञान यांचे दलाल; की असोत उच्चतम किताब - पदव्या - हुद्दे ; की असोत पांडित्याचे महामार्ग: सारे, सारेच गौण.

सृष्टीशी जेव्हा जुळते आपली तार तेव्हा आपण काव्य लिहित नसतो तर काव्य आपणास लिहिते. उदा. मी बासरी वाजवत नाही तर मला बासरी वाजवते। मग उरते फक्त एकच एक: या उपेक्षित दलित धरतरीच्या कुशीत काव्य जगायची पायवाट.

* * *

ब्लॉग म्हणजे चाव्ह्वाटा: याच्यावर पाहिलेल्या घट्नांचा काय अर्थ लावायचा याचे स्वातंत्र्य वाचाकाना असते. इथे कुणीही आपल्या प्रतिक्रया, शेरे / ताशेरे, वाद / प्रतिवाद, सूचना /आलोचना यांची नि:संकोच नोंद करावी. तेव्हा या लेखनाला संवादाचे स्वरूप येईल, नाही तर ते केवळ स्वगत रहातील.धन्यवाद.

¬¬¬¬¬
© Remigius de Souza. All rights reserved.

Page copy protected against web site content infringement by Copyscape

2 comments:

  1. खरं लिहीलंत रेमीजी..
    एक वाक्य आठवलं.. opera is something, when someone stabs in your back, in spite of bleeding you start singing.. and opera happens..
    काव्य जगंणं.. सुंदर...
    धन्यवाद इतके सुंदर काही वाचायला देण्यासाठी..
    तूमचे काव्य हा तूमचा जीवनानूभव असला कि तो उदात्त आणि उत्कट होतोच..

    हर्षदा

    ReplyDelete
  2. Harshada,
    Thanks. I deliberately write this in English.
    The word “Life” has become a four-letter word, just like “Love”, “Work”…
    This is so much abused and misused…that one wonders where is the sanctity of LIFE?

    Remi

    ReplyDelete